Een beursindex is een belangrijke graadmeter die de waarde en prestaties van een specifieke verzameling aandelen op de beurs volgt. Het geeft een algemene indicatie van de richting waarin de markt beweegt, zonder dat het noodzakelijk is om elk aandeel afzonderlijk te analyseren. Een beursindex kan bedrijven uit een bepaalde sector bevatten, maar ook een breed scala aan sectoren vertegenwoordigen, afhankelijk van de doelstelling van de index.
Een goed begrip van de beursindex is essentieel voor zowel beginnende als ervaren beleggers, aangezien het helpt om markttrends te identificeren en investeringsbeslissingen te nemen.
Inhoudsopgave
Wat zijn de verschillende soorten beursindexen?
Er zijn verschillende soorten beursindexen, elk met hun eigen kenmerken en doelstellingen. Hier zijn enkele van de meest voorkomende:
- Breedte-indexen
Dit zijn indexen die de prestaties van een brede markt vertegenwoordigen, zoals de AEX index in Nederland of de S&P 500 in de Verenigde Staten. Deze indexen bevatten meestal de grootste bedrijven in een land of een regio en worden gezien als indicatoren voor de algemene gezondheid van de economie. - Sectorindexen
Sommige indexen richten zich op een specifieke sector, zoals technologie, gezondheidszorg of industrie. Een voorbeeld hiervan is de Nasdaq 100, die voornamelijk technologiebedrijven bevat. Sectorindexen zijn nuttig voor beleggers die willen inspelen op groeimogelijkheden in een bepaalde industrie. - Gewogen indexen
Beursindexen kunnen op verschillende manieren worden berekend. In sommige gevallen is de index marktkapitalisatie-gewogen, waarbij grotere bedrijven een grotere invloed hebben op de waarde van de index. Een voorbeeld hiervan is de FTSE 100 in het Verenigd Koninkrijk. Andere indexen, zoals de Dow Jones, zijn prijsgewogen, waarbij de aandelen met de hoogste prijs meer invloed hebben.
Waarom is een beursindex belangrijk voor beleggers?

Beleggers gebruiken beursindexen om verschillende redenen:
- Benchmarken: Beursindexen dienen als referentiepunt (benchmark) voor beleggers. Ze kunnen worden gebruikt om de prestaties van een portefeuille te vergelijken met de bredere markt.
- Risicovermindering: Door te beleggen in een index in plaats van in individuele aandelen, kunnen beleggers hun risico spreiden over een groot aantal bedrijven.
- Marktanalyse: Een beursindex biedt een goed overzicht van de algemene marktomstandigheden. Beleggers kunnen het gedrag van een index gebruiken om te bepalen of het een goed moment is om te kopen of te verkopen.
Hoe wordt een beursindex berekend?
De manier waarop een beursindex wordt berekend, verschilt afhankelijk van de specifieke index. Hier zijn enkele van de meest voorkomende methoden:
- Marktkapitalisatie-gewogen index
Bij een marktkapitalisatie-gewogen index wordt de waarde van de bedrijven in de index berekend op basis van hun totale marktkapitalisatie (het aantal uitstaande aandelen vermenigvuldigd met de prijs van elk aandeel). Grotere bedrijven hebben een grotere impact op de indexwaarde. De S&P 500 is een voorbeeld van een marktkapitalisatie-gewogen index. - Prijsgewogen index
In een prijsgewogen index, zoals de Dow Jones, wordt de waarde van de index bepaald door de prijzen van de aandelen in de index. Aandelen met een hogere prijs hebben meer invloed, ongeacht de grootte van het bedrijf. - Gelijkgewogen index
In een gelijkgewogen index hebben alle aandelen een gelijke invloed op de waarde van de index, ongeacht hun prijs of marktkapitalisatie. Dit type index biedt beleggers een bredere diversificatie, omdat geen enkel bedrijf een dominante invloed heeft.
Bekende beursindexen wereldwijd
Wereldwijd zijn er veel verschillende beursindexen die elk hun eigen specifieke focus hebben. Hier zijn enkele van de belangrijkste en meest bekende:
- AEX Index (Amsterdam Exchange Index)
De AEX is de belangrijkste Nederlandse beursindex en bestaat uit de 25 grootste beursgenoteerde bedrijven op de Euronext Amsterdam. Het is een barometer voor de Nederlandse economie en wordt veel gevolgd door zowel particuliere als institutionele beleggers. - S&P 500
De S&P 500 bestaat uit de 500 grootste bedrijven in de Verenigde Staten en is een van de meest gevolgde indices ter wereld. Het biedt een breed overzicht van de Amerikaanse economie. - Nasdaq 100
Deze index richt zich voornamelijk op technologiebedrijven en bevat de grootste niet-financiële bedrijven die genoteerd staan aan de Nasdaq-beurs. Het is een belangrijke graadmeter voor de prestaties van de technologiesector. - DAX Index
De DAX volgt de 30 grootste bedrijven op de beurs van Frankfurt en is een van de belangrijkste beursindexen in Europa. Het biedt inzicht in de prestaties van de Duitse economie, die als de grootste van Europa wordt beschouwd.
Beleggen in beursindexen: Hoe werkt het?
Beleggen in beursindexen kan op verschillende manieren worden gedaan, maar de meest gebruikelijke methoden zijn via ETF’s (Exchange Traded Funds) en indexfondsen. Hier is een kort overzicht van hoe je kunt beleggen in een beursindex:
- ETF’s (Exchange Traded Funds)
ETF’s volgen de prestaties van een beursindex en worden net als aandelen verhandeld op de beurs. Dit betekent dat je eenvoudig in een hele index kunt beleggen door een enkel aandeel te kopen. ETF’s bieden diversificatie en zijn over het algemeen goedkoper dan actief beheerde beleggingsfondsen. - Indexfondsen
Indexfondsen zijn beleggingsfondsen die een specifieke beursindex volgen. In plaats van aandelen actief te kopen en verkopen, probeert het fonds gewoon de prestaties van de index te repliceren. Dit maakt indexfondsen een goedkope en efficiënte manier om in een brede markt te beleggen.
Voordelen van beleggen in een beursindex
Er zijn verschillende voordelen verbonden aan het beleggen in een beursindex:
- Diversificatie: Door te beleggen in een index krijg je blootstelling aan een groot aantal bedrijven, wat het risico van je portefeuille verlaagt.
- Lage kosten: Indexfondsen en ETF’s hebben doorgaans lagere beheerkosten in vergelijking met actief beheerde fondsen.
- Transparantie: De samenstelling van beursindexen is openbaar en verandert zelden. Dit maakt het eenvoudig om te begrijpen waarin je precies investeert.
- Geschikt voor lange termijn: Beleggen in een beursindex is vooral geschikt voor beleggers met een lange-termijnvisie. De markt heeft de neiging om op lange termijn te stijgen, wat betekent dat beleggers in indexen vaak profiteren van marktrendementen op de lange termijn.
Nadelen en risico’s van beleggen in een beursindex
Hoewel beleggen in een beursindex vele voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen en risico’s waar beleggers zich bewust van moeten zijn:
- Marktrisico: Als de algehele markt daalt, daalt de waarde van de index, en dus ook jouw belegging. Het is niet mogelijk om jezelf te beschermen tegen marktbrede dalingen.
- Minder flexibiliteit: In een beursindex beleg je in alle bedrijven, inclusief de minder goed presterende. Je kunt niet kiezen welke bedrijven je wilt uitsluiten, zoals je dat wel kunt bij individuele aandelen.
- Spreiding kan beperken: Hoewel een index vaak als breed gespreid wordt gezien, kan deze soms te veel gericht zijn op specifieke sectoren. Bijvoorbeeld, technologiebedrijven hebben een groot gewicht in de Nasdaq 100, wat betekent dat een daling in die sector een grote impact kan hebben op de index.
Hoe kun je een beursindex volgen?
Er zijn verschillende manieren om de prestaties van een beursindex te volgen. Veel beleggers gebruiken financiële nieuwswebsites, zoals Bloomberg, Reuters of Yahoo Finance, om de laatste updates en koersen te volgen. Daarnaast bieden veel brokers en beleggingsplatformen tools en grafieken aan waarmee je indexen kunt volgen en analyseren.
Waarom is een beursindex van belang?
Een beursindex is een essentieel hulpmiddel voor beleggers om de marktdynamiek beter te begrijpen en weloverwogen beslissingen te nemen. Of je nu een ervaren belegger bent of net begint met beleggen, het kennen van de belangrijkste beursindexen en hun rol op de financiële markten kan je helpen om je beleggingsstrategie te verbeteren en je risico’s te beheersen.
Het volgen van een beursindex geeft je niet alleen inzicht in de prestaties van de economie als geheel, maar biedt ook een kans om te profiteren van de groei van de markt zonder de noodzaak om individuele aandelen te analyseren.
Ben je geïnteresseerd in meer informatie over financiële risico’s die van invloed kunnen zijn op beleggers? Lees dan ons artikel over “Wat is een bail-in risico?“ om te ontdekken hoe dit specifieke risico van invloed kan zijn op jouw beleggingen en welke maatregelen je kunt nemen om jezelf te beschermen tegen onverwachte verliezen. Klik hier om meer te weten te komen!